تقدم ایده‌ها یا اعمال؟

هگل معتقده که اصل اساسی در جهانْ ایده‌ها و افکار و نظریه‌ها هستند و اگه قراره تغییری در جهان ایجاد بشه، باید اول این ایده‌ها و نظریه‌ها رو تغییر بدیم. به باور هگل اگه ذهن و طرز فکر آدما رو تغییر بدیم، اون وقت جهان و مناسباتش هم متعاقبا تغییر می‌کنه.

اما مارکس با این شیوه مشکل داشت. اون معتقد بود فلاسفه تنها کاری که تا اون زمان انجام دادند، توصیف و تفسیر جهان بوده، درحالی که به اعتقاد مارکس چیزی که مهمه تغییر دادن عملی جهان و مناسبت‌های اونه، نه تشریح کردنش. شاید به همین خاطر بود که ایشون برخلاف هگل معتقد بود که اصل اساسی در جهانْ عمل و نوع رابطه انسان با جهانشه. پس اگه تغییری در عمل و نوع روابط انسان داده بشه، نه تنها ایده‌ها و افکار آدما که ضرورتا خودِ جهان هم تغییر می‌کنه. به عبارت بهتر این عمل انسانه که نگرشش رو نسبت به جهان و حتی خودش تغییر می‌ده، نه برعکس. 

البته این اعتقاد در باطنش یه خطای استدلالی داره و اون هم اینه که اگه کسی از همین ایده تبعیت کنه و در تلاش برای تغییر عمل و روابطش باشه، باز همین ایده است که باعث تغییر شده، نه اون عمل. ولی بیاید خودمون رو درگیر این مزخرفات منطقی نکنیم. چون از اون‌ور هم ممکنه کسی بدون آشنایی با این ایده و فقط با عملش باعث تغییر جهان بشه. اصلا ورای همه این افاضات منطقی فهمیدن درست یا غلط بودن این دو برداشت خیلی ساده است. بعد از این نوشته ببینید چه تغییر عملی می‌تونید توی جهان‌تون بدید. اگه فردا هم همین آدمی بودید که قبل این نوشته بودید، نشون می‌ده که حق با مارکس بوده. اما اگه با همین ایده تونستید تغییری توی زندگی‌تون بدید، بدونید حق با هگل بوده. 

حالا ممکنه که بگید خب بفهمیم که چی بشه. باز هم خیلی ساده است. اگه حق با مارکس بود، کلا سرتون رو از خوندن و دیدن بیارید بیرون. چون نشون می‌ده که حجیم کردن جهان ذهنی، کمکی به تغییر شرایط‌تون در جهان برون‌ذهنی نمی‌کنه. در عوض باید همه تلاش‌تون توی تغییر اعمال و روابط‌تون باشه، اون هم فقط به صورت عملی. اگر هم حق با هگل بود، بشینید انقدر کتاب بخونید و صفحات مجازی و فیلم و مجموعه ببینید تا زندگی‌تون تغییر کنه...

[+] واسه اون دوستان کنجکاوتر هم باید عرض کنم که این نوشته یه نوشته توصیفی و تشریحیه که می‌گه ماجرا یا به صورت الف پیش می‌ره یا به صورت ب. پس هر کدوم از حالت‌های الف یا ب اتفاق بیفته براومده از این نوشته نیست که بتونید اون رو به جهان ایده‌ها مرتبط کنید. این یه شرح منفصل از ماجراست!